Bilim İnsanlarından COP28’de Fosil Yakıt Uyarısı
Sosyal ve doğal bilimler alanındaki bilim insanları, COP28’de ‘İklim Biliminde 10 Yeni Öngörü’ raporunu açıkladı.
Rapor, küresel sıcaklık artışının 1.5 derecelik sınırı aşmasının hızla kaçınılmaz hale geldiğini ve fosil yakıt kullanımının hızla azaltılması gerektiğini vurguladı.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) 28. Taraflar Konferansı (COP28) kapsamında, sosyal ve doğal bilimler alanındaki bilim insanları, UNFCCC İcra Sekreteri Simon Stiell ile ‘İklim Biliminde 10 Yeni Öngörü’ raporunu açıkladı. Rapor, Future Earth, the Earth League ve Dünya İklim Araştırma Programı işbirliğiyle hazırlandı ve 24 ülkeden 67 önde gelen araştırmacının katkılarıyla son 18 ayın en yeni ve önemli iklim bilimi araştırmasını sentezledi.
Raporda, küresel sıcaklık artışının 1.5 dereceyi aşmasının hızla kaçınılmaz hale geldiği ve bu sınır aşımının büyüklüğünü ve süresini en aza indirmenin kritik olduğu belirtildi. Paris Anlaşması’ndaki “sıcaklık artışını 2 derecenin altında ve mümkünse 1.5 dereceyle sınırlandırma” hedef aralığında kalmak için fosil yakıt kullanımının hızla azaltılması gerektiğine işaret edildi. Emisyonlarda keskin düşüş sağlanması için güçlü politikalar benimsenmesi çağrısında bulunuldu.
Raporda ayrıca, dağ buzullarının kaybının hızlandığı, iklim risklerinin bulunduğu bölgelerde “insan hareketsizliğinin” arttığı, iklim adaptasyonunun adil şekilde yapılması gerektiği ve gıda sistemlerinde reform yapılmasının adil iklim eylemine katkı sunabileceği vurgulandı.
UNFCCC İcra Sekreteri Stiell, raporun, karar alıcılar için önemli bir araç sunduğunu dile getirerek, “Bu gibi raporlardan elde edilen bilimsel bulgular, hızlandırılmış iklim eyleminin bu kritik on yılında ihtiyaç duyulan iddialı ve kanıta dayalı eylem planlarını bilgilendirmelidir.” dedi.
Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü Direktörü Johan Rockström, bilimin çok açık ve net olduğunu ifade ederek, “COP28, dünyanın fosil yakıtları aşamalı olarak terk etme konusunda ciddileştiği küresel toplantı olmalıdır. COP28, ekosistemlerde kalan karbon yutaklarını ve stoklarını koruyarak, ayrıca tarımda dayanıklılık ve yeni karbon yutakları inşa ederek emisyonları azaltma anıdır.” diye konuştu.
Rockström, şu ana kadar doğa ve enerji konusunda başarısız olunduğunu vurgulayarak, “Bu da bizi Paris Anlaşması hedefi olan 1.5 derecelik biyofiziksel sınırı kaçırmaya doğru tehlikeli bir yola soktu.” uyarısında bulundu.
Gıda güvenliği konusunda araştırma yapan uluslararası kuruluşları birleştiren küresel ortaklık CGIAR’ın İklim Değişikliğine Uyum ve Azaltım Etki Alanı Platformu Direktörü Aditi Mukherji, şu değerlendirmede bulundu: “İklim değişikliğinin azaltılması ve adaptasyonu, biyolojik çeşitliliğin korunması ve gıda güvenliği de dahil olmak üzere daha geniş toplumsal ihtiyaçlar arasındaki yakın bağlantılar, sosyo-ekolojik sistemleri her ölçekte ortaklaşa yönetme şeklimizde dönüştürücü bir değişim gerektiriyor. En önemlisi, artan gıda güvenliği riskleri nedeniyle politikalar ve çözümler en çok acı çekenlerle birlikte tasarlanmalı ve uygulanmalı.”
Future Earth Küresel Merkez Direktörü Wendy Broadgate de bilimsel bulguların, sıcaklık artışının 1.5 dereceyi aşmaya doğru gittiğini gösterdiğini belirterek, “Dünyanın dört bir yanındaki toplumlara yönelik riskleri azaltmak istiyorsak bu aşımı en aza indirmek kritik önem taşıyor. COP28, fosil yakıtları aşamalı olarak ortadan kaldırmaya yönelik dönüm noktası olmalı.” dedi.
